Wyprawa na Dolny Śląsk z bazą w Krzeszowie, gdzie już na wjeździe oczarowała nas piękna Bazylika. Odwiedziliśmy Góry Stołowe ze Szczelińcem i Błędnymi Skałami oraz czeskim Skalnym Miastem, Góry Sowie i ich podziemne sztolnie, Góry Kamienne z najwyższą Waligórą, Góry Wałbrzyskie z Chełmcem, Rudawy Janowickie, a także Zamek Książ i Bolków, a wiele atrakcji jeszcze zostało...
DOLNY ŚLĄSK - SIERPIEŃ 2009
BAZYLIKA W KRZESZOWIE
Historia Krzeszowa sięga 1242 roku, kiedy to w Krzeszowie osiedlili się benedyktyni z czeskich Opatovic. Stało się tak dzięki księżnej Annie, wdowie po poległym w bitwie pod Legnicą Henryku Pobożnym.
Księżna realizując wolę nieżyjącego męża ustanowiła fundację, która określała miejsce lokowania klasztoru i dobra do niego przyległe. Jednak benedyktyni, teren ten, już w 1289 roku odstępują księciu świdnickiemu Bolkowi I. Książę jednak uznając wcześniejsze, potwierdzone przez papieża, nadania na rzecz Kościoła postanowił, że w miejscu tym będą żyli i pracowali cystersi. Dzięki cystersom rozwija się handel i rzemiosło a gospodarka rolna osiąga najwyższy poziom. Około roku 1400 klasztor ma w posiadaniu już 42 wsie i 2 miasta. Oprócz ośrodka religijnego staje się centrum administracyjnym. W 1547 roku papież Paweł III nadał tutejszym opatom prawo do używania infuły i insygniów biskupich, co znacznie podniosło rangę tego miejsca.
W 1924 roku do Krzeszowa po wielu wiekach nieobecności wrócili benedyktyni. Mnisi, zgodnie ze swoimi zwyczajami dużo uwagi poświęcają dokumentowaniu i opisywaniu historii tego miejsca i dokonań cystersów. W 1940 roku cały majątek klasztoru został przejęty przez III Rzeszę. W budynkach klasztornych zorganizowano miejsce internowania dla śląskich żydów. Budynki, w których przez wieki żyli zakonnicy wykorzystywane były także jako obóz przejściowy dla jeńców wojennych.
Po II wojnie, w 1946 roku, w klasztorze osiedliły się siostry benedyktynki ze Lwowa. Natomiast począwszy od roku 1970 probostwem zajmują się polscy cystersi. Dla historii Krzeszowa niezwykle ważne były dwa wydarzenia. W 1997 roku, podczas pielgrzymki do ojczyzny papież Jan Paweł II koronował obraz Matki Bożej Łaskawej. W 1998 roku Ojciec Święty podniósł świątynię w Krzeszowie do godności Bazyliki Mniejszej. Od 21 grudnia 2006 r. opiekę nad sanktuarium w Krzeszowie sprawują księża diecezjalni. Obecnie Krzeszów pełni rolę głównego sanktuarium Diecezji Legnickiej.
Ikona Matki Boskiej Łaskawej znajdująca się w ołtarzu głównym bazyliki mniejszej kościoła Wniebowzięcia NMP w Krzeszowie jest najstarszym tego typu przedstawieniem maryjnym na ziemiach polskich. Twórca obrazu nie jest znany, ale datujemy go na połowę XIII wieku.
Już pierwsze zapisy historyczne wskazują, na ścisły związek klasztoru z kultem obrazu i pozwalają przypuszczać, że znajdował się on w Krzeszowie już w drugiej połowie XIII wieku. Jednak nie możemy dziś określić precyzyjnie daty, od którego roku obraz był czczony w Krzeszowie.
Historia cudownego obrazu jest tyleż fascynująca co tajemnicza:
Według starych podań, podczas wypraw krzyżowych ikona została przywieziona z Bizancjum do Rimini we Włoszech. Jak z Włoch trafiła na Śląsk? To jedno z pytań, na które nie znamy dzisiaj odpowiedzi. Jedna z legend opowiada o cudownym pojawieniu się tego obrazu w Krzeszowie. Jednak bliższa prawdy jest wersja o tym, że obraz ten został przywieziony do opactwa przez zakonników, którzy pojechali do Rzymu w celu otrzymania od papieża potwierdzenia nadanych zgromadzeniu przywilejów.
Cudowna ikona umieszczona jest w nad tabernakulum ołtarza głównego bazyliki Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Obraz namalowany jest na desce o wymiarach 60 x 37 cm. Ikona osadzona została w srebrną ramę – dzieło wrocławskiego złotnika Beniamina Hentschla. W swojej formie artystycznej obraz ten nawiązuje do bizantyjskich wizerunków Madonny.
Bizantyjskie pochodzenie obrazu stwierdzili także członkowie powołanej przez biskupa Tadeusz Rybaka komisji, która przygotowywała dokumenty przed przyszłą koronacją ikony. Także znawca średniowiecznych ikon, prof. Ivo Kořán w oparciu o badanie rentgenologiczne potwierdził, iż będący już od XIII wieku w Krzeszowie obraz jest pochodzenia bizantyjskiego i należy do nielicznej grupy najstarszych obrazów maryjnych w Europie.
Otoczona szczególnym kultem cudowna ikona podczas najazdu husyckiego została ukryta przez zakonników, którzy tajemnicę miejsca jej ukrycia zabrali do grobu.
Dopiero po 196 latach podczas prac remontowych podłogi zakrystii kościoła - jak podają stare kroniki – robotnicy zauważyli światło. Kopiąc w dziwnie naznaczonym miejscu natrafili na dębową skrzynię, w której znajdowała się ikona Matki Boskiej. Był to dzień 18 grudnia 1622 roku, który przeszedł do historii Krzeszowa jako święto światła (Festum Lucis). Na pamiątkę tego wydarzenia wprowadzono aktualny do dzisiaj zwyczaj zapalania wielu lamp w kościele.
REZERWAT GŁAZY KRASNOLUDKÓW
Rezerwat przyrody "Głazy Krasnoludków" – skalny rezerwat przyrody nieożywionej, w południowo-zachodniej Polsce w Górach Kamiennych w Sudetach środkowych w województwie dolnośląskim.
Obejmuje on południową krawędź Gór Kamiennych na południe od Gorzeszowa. Znajduje się tu galeria oryginalnych skałek bardzo malowniczo ukształtowanych, tworzących zastygłe postacie, i inne formy, jakie tylko ludzka wyobraźnia może w nich dostrzec. Są tu: postacie, ściany, wieże, grzyby, zwierzęta umieszczone w labiryntach skalnych form, utworzone przez piaskowce i margle a dodatkowo wyżłobione wodą.
Rezerwat ma powierzchnię 9,04 ha, utworzony został dla ochrony form skalnych i rzadkich gatunków roślin chronionych oraz naturalnych zbiorowisk roślinnych. Rezerwat utworzono głównie dla zachowania i ochrony naturalnych form wietrzenia piaskowca wieku kredowego.
Źródło: Wikipedia
SKALNE MIASTO - ADRSPACH
Skały Adrszpasko-Cieplickie (czes. Adrspasko-Teplické skály lub Adrspaskoteplické skály) - masyw górski w Sudetach środkowych, w Czechach, będący fragmentem Gór Stołowych (czes. Broumovska vrchovina), na południe od Kotliny Broumovskiej, w pobliżu miasteczka Cieplice nad Metują (czes. Teplice nad Metují) oraz wsi Adrszpach. Masyw zbudowany jest z górnokredowych piaskowców. Cały teren masywu leży w granicach rezerwatu przyrody o nazwie "Národní přírodní rezervace Adrspaskoteplické skály". Tereny te stanowią znaną atrakcję turystyczną. Miasta skalne znajdujące się w masywie są jednym z najbardziej znanych piaskowcowych terenów wspinaczkowych na świecie.
Najwyższym wzniesieniem Adrszpasko-teplickich Skał jest Čáp (786 m n.p.m.), znajdujący się w ich południowej części.
Przez masyw Adrszpasko-teplickich Skał prowadzi kilka szlaków turystycznych o różnym stopniu trudności, od bardzo łatwych, prowadzących przez oba skalne miasta do trudniejszych, z których część wyprowadza na szczyty najbardziej charakterystycznych iglic, do ruin zamków, punktów widokowych oraz mniejszych labiryntów skalnych i wąwozów. Niektóre z nich są nieco trudniejsze i nadają się dla bardziej wprawnych turystów.
Przez długie lata wiedza o skalnych miastach, leżących w okolicach Teplic nad Metují i Adrszpachu, była stosunkowo niewielka. Okoliczni mieszkańcy szukali w nich schronienia, kiedy czuli się zagrożeni w swych domostwach. Dopiero około roku 1700 z sąsiedniego śląska zaczęli przybywać do Adrszpachu pierwsi pionierzy turystyki. Najstarszy wizerunek Skał Adrszpaskich pochodzi z roku 1739.
Wiele znaczących postaci historycznych miało okazję podziwiać Skalne Miasto w Adrszpachu i Teplicach. Między innymi królowa pruska Luiza, król polski i elektor saski Fryderyk August, Anton hrabia Szpork z Kuksu, cesarz Józef II, cesarz austriacki Karol I, Johann Wolfgang Goethe i wielu innych.
W roku 1824 wśród skał wybuchł wielki pożar lasu trwający kilka tygodni, który zniszczył prawie cał±ą roślinność leśną. Dopiero wówczas skalne labirynty stały się bardziej dostępne, a właściciele tych ziem rozpoczęli budowanie pierwszej sieci szlaków turystycznych w Adrszpachu.
Skały Adrszpaskie - znajdują się w północno-zachodniej części masywu, w pobliżu wsi Adrszpach. Są to unikalne bloki piaskowcowe powstałe, podobnie jak pasmo Gór Stołowych w wyniku nierównej odporności skał na wietrzenie, które wymodelowała woda, mróz i wiatr.
Jednolita płyta piaskowca została podzielone licznymi kanionami, dolinami i szczelinami na szereg fragmentów. Całość porośnięta jest lasem z licznymi gatunkami górskiej i podgórskiej fauny i flory. Na terenie Adrszpaskich skał znajdują się dwa górskie jeziorka na różnych poziomach przez które przepływa rzeka Metuja (czes. Metuje) tworząc dwa wodospady.
Między labiryntami form skalnych przebiega płatna trasa turystyczna nie wymagająca żadnej wprawy przy chodzeniu po górach, składająca się z wygodnych schodków, poręczy, drabin i miejscami sztucznie wybudowanych chodników i platform. Wychodzenia poza tę trasę jest dozwolone wyłącznie dla osób posiadających specjalne zezwolenie (pracowników rezerwatu, naukowców i wspinaczy).
Wiele skał posiada własną nazwę jak: Głowa cukru, Kochankowie czy Starosta i Starościna itd. Obszar Skał Adrszpasko-Cieplickich został ogłoszony rezerwatem przyrody. Jest bardzo cenny nie tylko ze względów geologicznych i geomorfologicznych, lecz także pod względem różnorodnoąci flory i roślinności. Występuje tu 238 pierwotnych gatunków roślin, na przykład rojownik bagnisty, modrzyk górski, wietlica alpejska, fiołek dwukwiatowy.
W obrębie masywu Adrszpasko-teplickich skał znajdują się ruiny trzech zamków. W północno-wschodniej części, na zachód od Adrszpaskich Skał znajduje się zamek Adrszpach. Pomiędzy Cieplickimi Skałami a Cieplicami - Střmen. Trzeci zamek - Skály znajduje się na południowo-wschodnim cyplu masywu.
W Adrszpaskich Skałach znajduje się symboliczna drewniana kapliczka przy szlaku turystycznym, poświęcona czeskim wspinaczom, którzy zginęli nie tylko tutaj, ale także w innych górach. Kapliczkę usytuowano w występie skalnym, na którym umieszczone są tablice pamiątkowe osób zmarłych tragicznie w górach.
Źródło: Wikipedia
SKALNIK 945m n.p.m. - RUDAWY JANOWICKIE
Skalnik (945 m n.p.m.) – wzniesienie w południowo-zachodniej Polsce w Sudetach Zachodnich w Rudawach Janowickich.
Wzniesienie położone jest w Rudawskim Parku Krajobrazowym w południowo-środkowej części Rudaw Janowickich na północ od Przełęczy pod Bobrzakiem około 4,5 km na północny wschód od centrum Kowar.
Góra jest najwyższym szczytem Rudaw Janowickich wyraźnie wydzielonym Przełęczą pod Bobrzakiem i Przełęczą Rudawską o średnio stromych zboczach, które podkreślają wzniesienie w terenie. Jest to wzniesienie o kopulastym kształcie w postaci rozległego masywu górującego w Rudawach Janowickich w postaci grzbietu o dwóch kulminacjach tworzących wspólny wierzchołek. Wyższy wierzchołek (945 m n.p.m.) wysunięty na północny wschód stanowi rozległa kopuła z niewyraźnie zaznaczonym wierzchołkiem, niższy południowo zachodni zajmuje szereg okazałych skałek o fantazyjnych kształtach, z których szczytowa na wysokości (935 m n.p.m.) o nazwie Ostra Mała udostępniona jest wykutymi w skale stopniami i zwieńczona platformą widokową. Masyw Skalnika zbudowany jest z granitu karkonoskiego. Zbocza i szczyt porasta w całości las świerkowy regla dolnego. Północno-zachodnie zbocze poniżej szczytów zajmują dwa niewielkie rumowiska skalne. Na południowym zboczu przy szlaku czerwonym i żółtym rozsiane są kolejne skałki tzw. Konie Apokalipsy. W lesie poniżej skałek znajduje się węzeł szlaków turystycznych. Z punktu widokowego na Ostrej Małej rozpościera się widok na panoramę Karkonoszy, Kotliny Jeleniogórskiej, Pogórza Izerskiego, Lasockiego Grzbietu, Gór Wałbrzyskich, Gór Kamiennych, Gór Kaczawskich, oraz Rudaw Janowickich z Górami Sokolimi. Przy dobrej widoczności widoczna jest Ślęża.
Szczyt należy do Korony Gór Polski, Korony Sudetów oraz Korony Sudetów Polskich.
Na północny zachód, u podnóża góry, leży wieś Strużnica stanowiąca bazę wypadową w Rudawy Janowickie i Góry Sokole. Na południowo-wschodnim zboczu leży Czarnów ze schroniskiem turystycznym.
Nazwę Konie Apokalipsy dla grupy czterech skałek na południowym zboczu Skalnika, nadali harcerze z obozu w Strużnicy podczas gaszenia wokół skałek pożaru traw.
Źródło: Wikipedia
RIESE - PODZIEMNE SZTOLNIE W OSÓWCE
Osówka (niem. Säuferhöhen, 716 m n.p.m.) – góra w południowo-zachodniej Polsce, w Sudetach środkowych, w Górach Sowich.
Wzniesienie położone na południowy wschód od miejscowości Głuszyca, na obszarze Parku Krajobrazowego Gór Sowich, w północno-zachodniej części Gór Sowich, w niewielkim grzbiecie masywu Włodarza. Góra zbudowana z prekambryjskich gnejsów nazywanymi często gnejsami sowiogórskimi. Wierzchołek i zbocza w całości porośnięte lasem świerkowym regla dolnego, z niewielką domieszką drzew liściastych.
W masywie Osówki udostępnione są do zwiedzania obiekty naziemne oraz podziemne sztolnie nazistowskiego projektu "Riese" z okresu II wojny światowej. Do zasadniczej części podziemnego kompleksu, prowadzą dwa wejścia od strony południowo-wschodniej. W komorze kompleksu wbudowana tablica pamiątkowa z nazwiskami osób, które odbudowały i udostępniły obiekt do zwiedzania. Na zboczach widoczne pozostałości po kolejce wąskotorowej oraz fundamenty siłowni oraz baraków więziennych z okresu budowy kompleksu. U podnóża góry, obok potoku Kłobia, ślady wyrobisk z lat 50. XX wieku po eksploatacji rud uranu.
Źródło: Wikipedia
GÓRY KAMIENNE - WALIGÓRA 936m n.p.m.
Waligóra (niem. Heidelberg, 936 m n.p.m.) – najwyższy szczyt Gór Suchych i całych Gór Kamiennych - leży, odpowiednio, w ich północnej i środkowej części. Jest jedną z najwyższych gór Sudetów środkowych.
Masyw Waligóry tworzy wydłużony południkowo, kilkusetmetrowej długości grzbiet z łagodnym zboczem południowym i bardzo stromymi pozostałymi - najlepiej widoczne, północne, opada bardzo ostro ku Przełęczy Trzech Dolin, czyniąc górę dominującym elementem krajobrazu tego miejsca.
Waligóra zbudowana jest z permskich porfirów kwarcowych. Jej zbocza porasta mieszany las bukowo-świerkowy, przerzedzony w wyniku klęski ekologicznej.
Szczyt stał się celem wycieczek już w XIX w., gdy był odsłonięty i stanowił dobry punkt widokowy. Po roku 1945 istniała na nim drewniana wieża triangulacyjno-widokowa, jednak popadła w ruinę i została rozebrana. Mimo obecnego braku punktu widokowego pozostaje popularnym celem wycieczek pieszych, głównie dzięki bezpośredniej bliskości Przełęczy Trzech Dolin, na której znajduje się duży węzeł szlaków, schronisko Andrzejówka i tereny do narciarstwa biegowego i zjazdowego.
Źródło: Wikipedia
BŁĘDNE SKAŁY
Błędne Skały – zespół bloków skalnych tworzący malowniczy labirynt - miasto skalne, położony w Górach Stołowych i obejmujący szczyt Skalniaka (915 m n.p.m.).
Obszar mający powierzchnię ok. 21 ha jest rezerwatem przyrody. Te niesamowicie wyglądające skały powstały jako wypiętrzone dno dawnego morza. Na dnie powstały piaskowce, które na skutek nierównej odporności skał na wietrzenie utworzyły głębokie do 10 m korytarze. Obecnie pomiędzy różnorodnymi formami skalnymi takimi jak skalne maczugi, grzyby, słupy przebiega kilkusetmetrowa trasa turystyczna. Niektóre ze skał posiadają własne nazwy takie jak Stołowy Głaz, Tunel, Kuchnia czy Kurza Stopka. W najwęższych miejscach turyści muszą przeciskać się pomiędzy skalnymi szczelinami wąskimi na kilkadziesiąt centymetrów. Sam rezerwat położony jest na wysokości 852 m n.p.m. Dawniej Błędne Skały nazywane były Dzikimi Dołami (kalka od przedwojennej nazwy niemieckiej Wilden Löcher).
W Błędnych Skałach kręcono film "Opowieści z Narnii: Książę Kaspian".
Źródło: Wikipedia
SZCZELINIEC WIELKI 919m n.p.m.
Szczeliniec Wielki (niem. Große Heuscheuer, czes. Velká Hejszovina) – najwyższy szczyt (919 m n.p.m.) w Górach Stołowych na terenie Parku Narodowego Gór Stołowych. Należy on do Korony Gór Polski i jest jedną z największych atrakcji turystycznych Sudetów, z rezerwatem krajobrazowym i tarasami widokowymi z panoramą Sudetów.
Pomimo niedużej wysokości bezwzględnej szczyt ten jest widoczny już z daleka jako trapezoidalny blok skalny porośnięty lasem iglastym. Piaskowcowa powierzchnia szczytu jest zwietrzała i popękana, dzięki czemu tworzy różnorodne formy skalne przypominające swoim wyglądem ludzi oraz zwierzęta (Wielbłąd, Mamut, Słoń, Kwoka, Małpa, Pies, Żółw, Sowa, Fotel Pradziada) oraz głębokie wąwozy i korytarze (Piekło, Diabelska Kuchnia) tworzące labirynt skał. Ciekawostką są dwie skały, tzw. chybotki: Kołyska Księżniczki Emilki oraz Serce Ducha Gór, które, pomimo znacznej masy, można niewielkim wysiłkiem poruszyć. Wewnątrz licznych korytarzy panuje swoisty mikroklimat, a w niektórych miejscach śnieg utrzymuje się do lipca.
Na szczyt prowadzi kręty szlak ze schodów ułożonych w 1814 przez Franza Pabela, sołtysa pobliskiego Karłowa. Od strony północnej wiedzie szlak z Pasterki na przełęcz między Szczelińcami. Na okrężnej, jednokierunkowej trasie o długości około 5 km, biegnącej wierzchowiną Szczelińca, znajduje się również schronisko turystyczne Szwajcarka wybudowane w 1846 roku w stylu tyrolskim (wówczas jako Schweizerei).
Pierwsze potwierdzone ślady bytności na szczycie ludzi datują się na rok 1576. Anonimowi mnisi wyryli wtedy na skale zwanej Fotelem Pradziada napis IHSV 1576. Podczas wojny trzydziestoletniej 1618–1648 skały Szczelińca prawdopodobnie służyły jako schronienie prześladowanym protestantom. W XIX w. szczyt stał się już ogólnie znaną atrakcją turystyczną. Odwiedziło go wiele znanych osobistości, m.in. Johann Wolfgang von Goethe.
Bardzo blisko Szczelińca Wielkiego znajduje się nieco niższy, ale równie rozległy masyw Szczelińca Małego. Szczeliniec Mały jest objęty ochroną ścisłą i jest całkowicie zamknięty dla ruchu turystycznego, chociaż do połowy lat 80. XX w. wolno się tam było wspinać pod warunkiem posiadania uprawnień taternickich.
Na Szczelińcu, a dokładniej w Piekle, kręcono film "Opowieści z Narnii: Książę Kaspian"
Źrodło: Wikipedia
ZAMEK KSIĄŻ
Zamek Książ w Wałbrzychu, zamek księcia świdnicko-jaworskiego Bolka I budowany w latach 1288-1292, pozostający do 1388 w rękach książąt świdnicko-jaworskich, do 1392 własność księżnej Agnieszki, później starostów księstwa. W latach 1428-1429 zdobyty i częściowo zniszczony przez husytów.
Od 1455 zamek w Książu należał do Hermanna von Czettritza i jego potomków, zajmujących się rozbójnictwem. Podczas wyprawy króla czeskiego Jerzego z Podjebradów przeciw rozbójnikom spalony został również zamek Książ (1463). Król dał go w zastaw braciom Janowi i Mikołajowi von Schellendorf, którzy jednak również zaczęli zajmować się rozbojami. W zwi±zku ze skargami okolicznych mieszkańców następca króla Jerzego Maciej Korwin rozkazał w 1473 zdobyć zamek. Ponieważ rozkazu nie spełniono, w styczniu 1475 sam Korwin stanął pod zamkiem, lecz nie zdobył go, gdyż został wezwany na najechane przez Turków Węgry. Jan Schellendorf obiecał jednak królowi przestać napadać na ludność, a gdy nie dotrzymał słowa, w 1482 został pojmany, a rok później zamek został zdobyty przez Jerzego von Steina.
Po śmierci Macieja Korwina w 1490 zamek pozostał przez siedem lat jako królewskie dominium pod zarządem starosty. W 1497 wraz z okolicznymi dobrami został przez króla Władysława Jagiellończyka sprzedany jego kanclerzowi Janowi von Schllenberg, potem dostał się w ręce Piotra von Haugwitz, jeszcze później (w 1509) kupił go Konrad I von Hoberg. Zamek pozostał własnością tego rodu aż do 1941.
Podczas wojny trzydziestoletniej warownię splądrowały wojska cesarskie i austriackie. Po wojnie przeprowadzono jej przebudowę. Rozebrano mury obronne i założono ogrody. Odbudowa i przebudowa zamku trwała do końca XVII w.
W 1705 nowy właściciel zamku Konrad Maksymilian von Hohberg przebudował zamek w stylu baroku i założył w nim bibliotekę. W latach 90. XVIII w. Jan Henryk VI von Hochberg zatrudnił architekta Christiana Wilhelma Tischbeina. Odbudowano wówczas m.in. pobliski zamek Stary Książ.
Ostatnią przebudowę zamku w latach 1908-1923 przeprowadził Jan Henryk XV von Hochberg. Dobudowano wówczas dwa skrzydła neorenesansowe, 43-metrowa wieżę nakryto nowym hełmem, poszerzono tarasy i przebudowano zamkowe wnętrza. Jan Henryk XVII von Hochberg władał zamkiem od 1938. Opuścił on Książ w czasie II wojny światowej i wyjechał do Anglii.
W 1941 zamek został skonfiskowany przez hitlerowców, którzy wywieźli wszystkie wartościowsze dzieła sztuki, meble oraz zamkową bibliotekę. Zniszczono wiele sal i zmieniono ich pierwotny wygląd. W 1943 w skale, na której zbudowany jest zamek, rozpoczęto drążenie tuneli (na głębokości 55 m poniżej dziedzińca). Pod koniec wojny ich długość wnosiła 900 m. Przy pracach zatrudniano więźniów z filii obozu koncentracyjnego w Gross-Rosen, utworzonej w pobliskiej Głuszycy. Prawdopodobnie pod ziemią miała mieścić się fabryka zbrojeniowa, zamek zaś miał się stać kwaterą Naczelnego Wodza. Prace prowadzono aż do 8 maja 1945.
Po wyzwoleniu przez kilka miesięcy na zamku stacjonowali żołnierze radzieccy, którzy dokonali dalszych zniszczeń. Później zamek nie był zabezpieczony, aż do chwili podjęcia prac konserwatorskich w 1956. W 1968 rozpoczęto intensywny remont, zakończony przywróceniem kilku sal do dawnej świetności.
Zamek Książ jest jednym z największych polskich zamków: ma ponad 400 pomieszczeń (wraz z zabudowaniami gospodarczymi ok. 600).
Więcej o Zamku Książ na stronie: www.zamkipolskie.com
Źródło: Onet.pl
CHEŁMIEC - GÓRY WAŁBRZYSKIE
Chełmiec (851 m) jest drugim co do wysokości szczytem Gór Wałbrzyskich (chociaz KGP podaje, że najwyższym...) i z pewnością jest szczytem najbardziej charakterystycznym. Ponad Kotlinę Wałbrzyską, między Wałbrzychem, Szczawnem a Boguszowem, wyrasta 400-metrową porfirową kopułą.
Porfirowy masyw swój kształt zawdzięcza wulkanicznej przeszłości. Gorąca magma wdarła się w utwory karbońskie i wyniosła je ku górze, dlatego na stokach Chełmca spotyka się m.in. osadowe zlepieńce. Dyletanci, postrzegający go z innych sudeckich pasm, mylą czasami Chełmiec ze Ślężą, a to głównie za sprawą stacji przekaźnikowej na szczycie i pewnego podobieństwa zewnętrznego. Być może także krajobrazowa analogia stoi za posądzaniem Chełmca o rolę prasłowiańskiej góry kultowej.
"Niedaleki Chełmiec uważaliśmy, dzieci, za świętą górę, sądząc, że na niej świat się kończy i że z jej wierzchołka wstępuje się do nieba. Ta osobliwa góra działa na mą wyobraźnię bez ustanku." - Laureat literackiej Nagrody Nobla z 1912 r. - Gerhard Hauptmann.
Wierzchołek jest świetnym punktem widokowym na Sudety, chociaż byłby lepszy, gdyby udostępniono wreszcie turystom wieżę widokową w kształcie zamku z 1888 r. (są takie plany) - tutaj dodamy, że plany się zrealizowały :). Romantycy bardzo cenią nocny widok Wałbrzycha rozlanego u podnóża. Pamiętać należy jednak, że na Chełmcu nie ma gdzie spać.
Ciekawostką jest, że tak mocno kojarzony z Wałbrzychem Chełmiec (widać go z każdej niemalże części miasta) administracyjnie należy do Szczawna Zdroju.
Źródło: Onet.pl
WAŃCZYKÓWKA
Gospodarstwo Agroturystyczne "Wańczykówka" położone nieopodal Krzeszowa było naszą bazą wypadową. Tutaj zaczynaliśmy i kończyliśmy wszystkie nasze wycieczki. Świetne położenie - jest stąd blisko zarówno w Karkonosze, jak i w Góry Stołowe, czy Sowie i tylko kilka kilometrów od granicy z Czechami. Okolica sprawia, że nie można się tutaj nudzić, a w samym gospodarstwie jest sporo atrakcji - szczególnie dla dzieci! Były zachwycone obcowaniem ze zwierzętami - podczas naszego pobytu urodził się cielaczek Leon! Dodatkowym walorem było wspaniałe jedzonko! Takich serów jakie wyrabia się w Wańczykówce jeszcze nie jedliśmy! Wszyscy się nimi poprostu zajadali i mamy nadzieję, że uda się uruchomić ich dodatkową dystrybucję przez sprzedaż wysyłkową... Wieczorem zaś można pogaworzyć z Gospodarzami przy innych wyrobach :)
ZAMEK BOLKÓW
Zgodnie z legendą wartownia na górze zamkowej stała już w IX w. jednak nie ma na to żadnych dowodów. W 807 r. miał zostać wzniesiony przez pogańskiego księcia Bolecka.
Prawdopodobnie pierwsza została wybudowana kamienna wieża usytuowana w najwyższym punkcie wzgórza, otoczona drewnianą zabudową, jednak nie ma na to dowodów w postaci pisanej.
Zamek Bolków został założony przez księcia legnickiego Bolesława II Rogatkę zwanego Łysym, później rozbudowany przez jego syna Bolka I Surowego, księcia świdnicko-jaworskiego. Polityka Bolka I doprowadziła do rozbudowy warowni chroniących przejść przez masyw Sudetów. Przyczyniło się utrzymania niezawisłości księstwa świdnicko-jaworskiego do końca XIV w. (najdłużej ze wszystkich śląskich księstw).
W połowie XIV w. zamek połączono z systemem fortyfikacji miejskich, jego południowy i południowo-wschodni narożnik został połączony z miejskimi murami obronnymi.
W czasach piastowskich rezydentami zamku byli książęcy burgrabiowie, tacy jak: Logau, Schaffgotsch, Schweinichen, Salza.
W latach 1301-1368 za panowania książąt Bernarda Świdnickiego i Bolka II Małego (od 1353 r.) zamek został powiększony. Według historyków zamek pełnił funkcję skarbca od czasów Bolka II, przez około 100 lat, który później został przeniesiony do Pragi. Bolko II był bezdzietny, dlatego adoptował córkę zmarłego brata Henryka (1343 r.), Annę i ustanowił ją dziedziczką księstwa.
27 maja 1353 r. odbył się ślub Anny z królem czeskim Karolem IV. 3 lipca zapisał Bolko II Annie i Karolowi IV księstwa, warunkiem było to, że do swojej śmierci będzie mógł nimi władać, tak samo jak jego żona księżna Agnieszka Habsburska.
W 1392 r. zamek przeszedł na własność królów czeskich. Do tego roku najprawdopodobniej od czasów Bolka I zamek pełnił rolę skarbca.
W czasie napadów husytów miasto zostało zniszczone, ale zamek nie. W 1463 r. król czeski Jerzy z Podiebradów osadził w zamku rycerza (Hans von Tschirnhaus), który zasłynął w okolicy z rozbojów. Stało się to powodem zorganizowania przez mieszczan wrocławskich i świdnickich zbrojnej wyprawy na zamek w 1468 r. pod przywództwem Guncela II Świnki. W 1491 r. oblegał zamek król czeski Władysław II Jagiellończyk.
Na początku XVI w. zamek za sprawą króla Ferdynanda I zostaje przekazany wrocławskiemu biskupowi w dożywocie. Biskup na polecenie monarchy podejmuje rozbudowę zamku.
W latach 1539-1540 zamek pod kierownictwem lombardzkiego architekta Jakuba Parra został przebudowany. Powiększono przede wszystkim obszar warowny. Wybudowano, otoczone murami i bastejami, dziedzińce w części południowy-zachodniej oraz od strony miasta. Umocnienie te połączono z dwiema basztami miejskimi. Wieża zyskała jaskółczy ogon.
Po śmierci biskupa w 1543 r. zamek przechodzi jako lenno na jego rodzinę. Od 1570 r. właścicielem zamku jest Matthiasa von Logau.
W 1596 r. zamek przychodzi w ręce rodu Zedlitz.
W 1640 r. (podczas wojny trzydziestoletniej) zamek jest oblegany, ale nie pozostaje niezdobyty. W 1646 r. zajęty przez wojska szwedzkie. W 1703 r. po wygaśnięciu bolkowskiej gałęzi rodziny Zedlitz zamek (i miasto) zostaje sprzedany cystersom z Krzeszowa. Od tego czasu zamek pozostaje niezamieszkany. W 1715 r. cystersi skończyli przebudowę wnętrz; edyktem z 30 października 1810 r. zamek przechodzi na własność skarbu państwa pruskiego (sekularyzacja). Zamek w tym czasie popadał w ruinę. W 1813 r. po wojnach napoleońskich na Zamku zatrzymali się rosyjscy żołnierze. Szukając legendarnego złota wykuli dziurę u podstawy wieży, by dostać się do lochu głodowego.
W 1885 r. władze zezwoliły na rozbiórkę części murów, pozyskany materiał przeznaczono na naprawę dróg.
10 marca 1913 r. burmistrz Bolkowa (Feige) powołuje Verein für Heimatpflege (Bolkowskiego Towarzystwa Regionalnego), miało ono na celu ożywieniu ruchu turystycznego. Wybuch wojny nie pozwolił na realizację planu.
W 1922 r. odbudowany został Dom Niewiast, parter zagospodarowano na schronisko młodzieżowe, piętro na muzeum regionalne.
Po dojściu Hitlera do władzy zamek stał się własnością państwa. Istnieją przypuszczenia, że na zamku mieścił ośrodek badawczy, zajmujący się nadzorem okolicznych fabryk.
W 1959 r. zostały przeprowadzone badania archeologiczne, prowadziła je Katedra Historii Architektury Polskiej Politechniki Wrocławskiej we współpracy z Zakładem Archeologii Polski IHKM PAN we Wrocławiu. Pracami kierował Olgierd Czerner. Odkryto m.in. fundamenty pomiędzy wieżą a wewnętrznym murem. W wyniku badań naczyń znalezionych na obszarze budowli, po której pozostał mur o grubości ok. 80 cm, ustalono że spłonęła ona w XIII w. PóĽniej na tym miejscu wzniesiono nową wieżę. Zniszczony budynek należał do grupy najstarszych założeń obronnych.
W październiku 2000 r. szczecińskie przedsiębiorstwo przeprowadziło na zamku badania georadarowe, które miały pomóc ocenić hipotezę dr. Stulina o ukrytej na zamku Bursztynowej Komnacie. Ustalono wtedy, że na terenie zamku znajduję się nieodkryte dotąd podziemne pomieszczenie.
Legendy i miejskie mity:
Czasy II wojny światowej.
Na zamku miała znajdować się jednostka nadzorująca fabryki oraz prowadząca badania. Do tej pory brak dostatecznych dowodów w tej sprawie. Część infrastruktury miała być zlokalizowana w legendarnych przejściu pomiędzy zamkiem Bolków a Świny. W czasie gdy Armia Czerwona zbliżała się do miasta, strażników miało zastąpić SS. Na zamek miały wjechać ciężarówki z dobrami materialnymi, które następnie ukryto w tunelu, a ten zabetonowano. Pozostałości ponoć zasypano piaskiem i ziemią, a pracujących przy tym robotników rozstrzelano.
Tunel pomiędzy zamkiem Bolków a Świny.
O tunelu między zamkiem Bolków a pobliskim zamkiem Świny wspominają legendy. Przejście zostało zilustrowane na wyemitowanym w 1923 roku jednomarkowym niemieckim Notgeldzie (banknot kryzysowy). Młodzież bolkowska wystawiała sztuki teatralne o przejściu i kochankach z niego korzystających.
Zamkowe skarby.
W czasach Bolka II, zamek był skarbcem, jednak został on później przeniesiony do Pragi. W okresie wojen napoleońskich przebywający na zamku Rosjanie wykuli u podstawy wieży dziurę, by dostać się do lochu głodowego, nie ma żadnych dowodów na to, że coś wtedy znaleźli. Krążą też historie, że po sekularyzacji zakonu cystersów, ukryli oni część swoich dóbr na terenie warowni.
Źródło: Wikipedia